Door: Daniël Ermens – juni 2024.
Het Belgisch-Nederlands Boekbandengenootschap bestaat 40 jaar. In die vier decennia is de samenstelling van het ledenbestand doorgegroeid van een groep enthousiaste boekhistorici naar een boeiende mix van boekbandspecialisten: naast boekhistorici telt het ledenbestand nu ook restauratoren, boekbinders, bibliofielen en leden die gewoon van mooie boekbanden houden. Al die leden brengen hun eigen expertise mee naar het Boekbandengenootschap en dat levert tijdens Bandensalons altijd verrassende gesprekken op. Dit jaar wilden we een stap verder gaan: wat als we de boekbandenexperts in onze vereniging eens aanboden om zelf een band te leren maken en op deze wijze meer kennis te bieden over technieken en materialen in het boekbindvak? Voila, ‘Leden Binden Samen’ was geboren!
Op zaterdag 18 mei vond de eerste sessie van Leden Binden Samen plaats in Antwerpen, in het boekkunstatelier van Katja Clement aan de Academie Berchem Beeldende Kunsten. Samen met Leonie Vollenberg, Erik Pals en Daniël Ermens (en voorbereidende ondersteuning van Jan Bosch en Astrid Beckers) verzorgde Katja voor zes van onze leden een boeiende boekbinddag.
Welkom door de voorzitter
Het boek: De eerlijke vinder van Lize Spit
Klaas Toet van de Stichting Handboekbinden stelde de katernen van het Boekenweekgeschenk van 2023, die deze vereniging eerder onder haar leden had verdeeld, ter beschikking voor onze boekbindles.
Na de noodzakelijke instructie over de looprichting van papier kon de les echt beginnen!
Tja, die looprichting van het papier vinden, is niet makkelijk
Leonie Vollenberg bereidde zes setjes voor, zodat de deelnemers een vliegende start konden nemen: de eerste drie katernen waren al genaaid, de schutbladen en de platten waren al op maat gesneden, een stukje karton voor de rug was bijgevoegd. Bij IKEA zouden ze een bouwpakket niet efficiënter kunnen samenstellen.
Het Leden Binden Samen-starterspakket, samengesteld door Leonie Vollenberg
Naaien, schutbladen bevestigen, de rug haaks zetten, de rug inlijmen, gaas aanbrengen, de snedes gelijksnijden, rug en platten op maat snijden, bekleding op maat snijden, bekleding aanbrengen, de titel op de band drukken, het boek in de band zetten, de deelnemers doorliepen het hele proces.
De rug haaks leggen 
De rug lijmen
De inslagen van de bekleding afwerken 
De titel zetten
De demonstratie: Erik en de gouden snede
Het lijkt de titel van een sprookje van Hans Christian Andersen: Erik en de gouden snede, maar er gebeurde werkelijk iets wonderbaarlijks in het atelier in Antwerpen. Erik Pals toonde gepassioneerd hoe de snede van een boek wordt verguld. En blinken dat het deed!
De resultaten: zes eerlijke binders
Het tempo van de les lag hoog, want op één dag een bandzetter maken met beginnende boekbinders was een uitdaging. Onder Katja’s strakke leiding lukte het iedereen om het boek af te ronden en zo divers als ons ledenbestand is, zo divers waren de eindresultaten.
Joran, Inge, Bob, Tjamke, Marc en Els, zes eerlijke binders
Zes Eerlijke vinders
De instructeurs: Katja, Leonie en Erik. Bedankt!
Namens het bestuur van het Boekbandengenootschap wil ik Katja, Leonie en Erik hartelijk bedanken voor het mogelijk maken van deze bijzonder geslaagde dag. Ook Klaas willen we nogmaals bedanken voor het ter beschikking stellen van de katernen van het boekje.
Erik, Katja en Leonie
Deze eerste dag krijgt in het najaar een vervolg in het atelier van Leonie Vollenberg in Arnhem en zal zeker op korte termijn nog eens op de agenda komen, want er is nog veel meer kennis over materialen en technieken uit het boekbindvak te delen met de leden, maar ook andere invullingen van Leden Binden Samen zijn mogelijk: een restaurator die iets over haar/zijn vak vertelt, een boekhistoricus die toont waar zij/hij op let, etcetera.
Leden die interesse hebben om eens deel te nemen, of om zelf een sessie te organiseren mogen dat altijd melden via secretaris@boekbandengenootschap.nl.