Bibliografie | Belgisch-Nederlands Boekbandengenootschap

Digitale Bibliotheek: publicaties over boekbanden

Wat er over boekbanden geschreven wordt, is moeilijk om bij te houden omdat het op zoveel verschillende media gebeurt. Om u een handje te helpen in uw zoektocht bieden wij u op deze pagina links aan naar boekbandenpublicaties op het internet (bv. op Academia) en pdf’s van ongepubliceerd onderzoek en gedigitaliseerde oude publicaties.

Verder proberen we in ieder geval de publicaties van onze leden hier bij te houden. We streven niet naar volledigheid, maar willen u een breed palet aan publicaties over boekbandenonderzoek bieden. Stuur ons zeker uw publicaties en suggesties door!

In de leeszaal van Bijzondere Collecties van de KB staat een handbibliotheek over boekbanden. Beslist een bezoek waard. Een zoekactie in de digitale catalogus van de KB met als zoekterm ‘boekband, bookbinding, reliure, bucheinband’ in ‘boeken’ en ‘tijdschriften’ levert meer dan 9700 titels op. De zoekterm: ‘object’ en vervolgens ‘boekband’ levert 7395 hits op.

Podcasts

Textiles in Libraries: Context and Conservation Services (University of Oxford)
– Talk 1: Textiles in Libraries: glimpses from the Bodleian
– Talk 2: Beyond the velvet cover: textiles and craft in Byzantine bookbinding
– Talk 3: Stitches, leaves and smelly old books: in conversation with textile artist Alice Fox
– Talk 4: Textiles from East to West: case studies from the Leiden collections (met Karin Scheper)
– Talk 5: Textiles and text: A collaborative approach to conserving textile-covered manuscripts
– Talk 6: Tying up loose threads: the Textiles in Libraries project so far

Publicaties op internet

Abigail Bainbridge, Bookbinding According to Diderot: An Exploration of Eighteenth-Century French Binding. (alleen met Academia-account)
* Astrid Beckers, ‘Boeken van plastic‘, in Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis 30 (2023), 91-114.
Georgios Boudalis, ‘Surveying bindings of the late 15th-early 18th century in the libraries of the Iviron monastery / Mount Athos and the St Catherine’s monastery / Sinai‘, in La Relieure Medievale (2008), 117-131.
Jan Camps, ‘Yapp binding‘, op Boekbinderij-camps.be/nl/engramzine (2011).
Jan Camps, ‘Domenico Guarnaschelli‘, op Boekbinderij-camps.be/nl/engramzine (2013).
Jan Camps, ‘Boekbeslag en sluitingen‘, op Boekbinderij-camps.be/nl/engramzine.
Jan Camps, ‘Restauratie van een gesigneerde industriële boekband‘, op Boekbinderij-camps.be/nl/engramzine.
Jan Camps, ‘Renatus De Cock, een halve eeuw bindend in Mechelen‘, op Boekbinderij-camps.be/nl/engramzine.
Jan Camps, ‘Kohar Armenian songbook‘, op Boekbinderij-camps.be/nl/engramzine.
Jan Camps, ‘Restauratieverslag van een dertiende-eeuws handschrift‘, op Boekbinderij-camps.be/nl/engramzine.
Jan Camps, ‘Restauratie van een perkamenten kapitaalbandkern‘, op Boekbinderij-camps.be/nl/engramzine.
Jan Camps, ‘Uitgesneden perkamenten boekband‘, op Boekbinderij-camps.be/nl/engramzine.
Jan Camps, ‘Restauratie kapitaalbanden‘, op Boekbinderij-camps.be/nl/engramzine (2021).
Elly Cockx-Indestege, ‘De band beware het boek. Uit de briefwisseling van Prosper Verheyden met Berthe van Regemorter‘, in De Gulden Passer 82 (2004), 161-177.
E. de la Fontaine Verwey, ‘Boekbanden voor Jacobus II in de Koninklijke Bibliotheek‘, in Het Boek serie 2, 28 (1944-1946), 287-293.
E. de la Fontaine Verwey, ‘Boekbanden uit de Oranje Nassau-bibliotheek‘, in Het Boek serie 2, 29 (1947-1948), 329-347.
Cécile de Morrée, ‘Oblong formaten en liedboeken in de zestiende eeuw. het Antwerps liedboek en het ontstaan van een conventie‘, in Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis 28 (2021), 10-40.
S.H. de Roos, ‘Joh. B. Smits‘, in Onze Kunst. Geïllustreerd maandschrift voor beeldende en decoratieve kunsten 10 (1911), 175-185.
David Ganz, ‘Der goldene Einband der Theodelinda. Material und Form, Ritual und Raum‘, in Kristin Marek & Martin Schulz (red.), Kanon Kunstgeschichte. Einführung in Werke, Methoden und Epochen, Bd. 1: Mittelalter (Paderborn: Wilhelm Fink, 2015), 13-37. (alleen met Academia-account)
J.F. Heybroeck, ‘Bij de voorplaat‘, in De Boekenwereld 7 (1990-1991), 20-22.
Erik Kwakkel, ‘To conserve or not to conserve, that is the question‘, op Medievalbooks.nl (2015).
Erik Kwakkel, ‘Box it, bag it, wrap it. Medieval books on the go‘, op Medievalbooks.nl (2015).
Erik Kwakkel, ‘Judging a book by its cover‘, op Medievalbooks.nl (2015).
Erik Kwakkel, ‘The incredible expandable book‘, op Medievalbooks.nl (2015).
Erik Kwakkel, ‘Location, location. GPS in the medieval library‘, op Medievalbooks.nl (2014).
Erik Kwakkel, ‘Dressing up: medieval books wearing leather‘, op Medievalbooks.nl (2014).
Elodie Lévêque, Les reliures romanes de la bibliothèque de Clairvaux: étude archéologique et biocodicologique. (doctoraatsthesis, 2020, Université Paris Nanterre)
Annelen Ottermann, ‘Ein figürlich geschnitzter Holzdeckelband des frühen 16. Jahrhunderts in der Wissenschaftlichen Stadtbibliothek Mainz‘, in Einbandforschung. Informationsblatt des Arbeitskreises für die Erfassung, Erschließung und Erhaltung historischer Bucheinbände 37 (2015), 6-10. (alleen met Academia-account)
Nicholas Pickwoad, ‘The origins and development of adhesive case bindings‘, in Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis 19 (2012), 117-129.
Anne Popkema & Herre de Vries, ‘Copy destroyed’ De lotgevallen van een verdwenen incunabel, in: De Gulden Passer, Jrg. 96 , 2018, p. 261 – 282
Silvia Pugliese, ‘Stiff-Board Vellum Binding with Slotted Spine. A Survey of a Historical Bookbinding Structure‘, in Papier Restaurierung – Mitteilungen der IADA 2 (2001) – Suppl., 96-100. (alleen met Academia-account)
Miriam Rampazzo en Michele Di Foggia, ‘The sunk-panel book-binding of a Renaissance Venetian Commissione Dogale: the scientiﬁc examination of the decoration materials‘, in Heritage Science 6:14 (2018). (alleen met Academia-account)
Ronaldo André Rodrigues da Silva, ‘Bookbinding and industrial archaeology: a memory of instruments and machines‘, Journal of the International Association of Paper Historians (2018). (alleen met Academia-account)
Margit J. Smith, ‘The medieval girdle book: a constant companion‘, in M.J. Driscoll (ed.), Care and conservation of manuscripts 14: Proceedingsof the fourteenth international seminar held at the University ofCopenhagen, 17th—19th October 2012. (Kopenhagen, Museum Tusculanum Press, 2014). (alleen met Academia-account)
Jan Storm van Leeuwen, ‘Enige ontwikkelingen in de stijl van platbestempeling bij Nederlandse boekbanden uit de achttiende eeuw‘, in Documentatieblad werkgroep achttiende eeuw (1977), 9-38.
Jan Storm van Leeuwen, ‘Rondom een Middelburgse prijsband van 1828‘, in De Boekenwereld 1 (1984-1985), 2-5.
Jan Storm van Leeuwen, ‘Een verloren zoon of een belangrijke schenking boekbanden‘, in De Boekenwereld 9 (1992-1993), 25-33.
Rens Top, ‘Boekbanden rond de Amsterdamse school‘, in De Boekenwereld 31 (2015), 52-55.
Emy Thorissen: Boekbanden van Jan Sluijters, Weblog Brabant-Collectie, beheerd door de bibliotheek van de Universiteit van Tilburg, 21 mei 2019:, https://brabant-collectie.blogspot.com/2019/05/boekbanden-van-jan-sluijters.html
Gia Toussaint, ‘Elfenbein an der Schwelle. Einband und Codex im Dialog‘, in Marburger Jahrbuch für Kunstwissenschaft 40 (2013), 43-61. (alleen met Academia-account)
Alfons Thijs, ‘Hernieuwde belangstelling voor het oude sierpapier. Naar aanleiding van de publicatie Sierpapier & marmering‘, in De Gulden Passer 75 (1997), 239-250.
Bernard van Noordwijk en Jan Storm van Leeuwen, ‘Sloten en beslag op kerkboeken‘, in De Boekenwereld 21 (2004-2005), 73-82.
Joost van Waterschoot, De onbekende wereld van boekzegeltjes, op de blog van de Stichting Academisch Erfgoed.
Ludo Vandamme, ‘Nieuw licht op Vlaamse paneelstempelbanden‘, in Biekorf 92 (1992), 68-71.
Prosper Verheyden, ‘Een Leuvensche renaissance paneelstempel‘, in Het Boek, serie 2, 26 (1940-1942), 8*-18.
Prosper Verheyden, ‘Noord-hollandse boekbanden‘, in Het Boek, serie 2, 31 (1952-1954), 197-239.
Peter D. Verheyen, ‘“Fips” and His Eels: Fish Skin in Bookbinding‘, in Book Arts – Arts du livre Canada 10:2 (2019), 5-16. (alleen met Academia-account)
Peter D. Verheyen, ‘Fish Tales, experiments with fish skin for bookbinding‘, in The New Bookbinder: Journal for Designer Bookbinders 40 (2020), 26-34. (alleen met Academia-account)
Herre de Vries en Anne Popkema: ‘Uitgaven, spookedities en ‘lost books’. Over de quodlibeta van de Leuvense theoloog Johannes Varenacker († 1475)’, in: De Gulden Passer, jrg. 99-1, 2021, p. 7 – 54

* Herre de Vries, ‘De Narcisbinderij van meesterboekbinder Roelof Hunia (1722-1803). Onderzoek naar de Friese achttiende-eeuwse boekbanden uit de Richthofenkolleksje’, in: Jaarboek voor Nederlandse Boekgeschiedenis 30 (2023), 191-217.

Ongepubliceerd onderzoek

Maren Mau-Pieper, Koperte als Einband bei Gebrauchsschriftgut in Mittelalter und früher Neuzeit(Magisterarbeit, Eberhart-Karls-Universität Tübingen, 2005).
Liia Rebane, LVCREC – VENUS – IVDITT. Tallinner Bucheinbände zu Beginn der frühen Neuzeit. Buchbinder, Einwirkungen und Verzierungen. (Thesis, Universteit van Helsinki, 2018).
Margot Terpstra, A wave from the past. On the formation of wave-patterned deformation of the Lakenhal Sample books (Master thesis, Universiteit van Amsterdam, 2020).

Online tijdschriften over boekbinden

Archief Stichting Handboekbinden. Op de website van Stichting Handboekbinden worden digitaal diverse tijdschriften over handboekbinden ontsloten. Voor leden van deze Stichting zijn de tijdschriften gratis raadpleegbaar.
MDE Rundbrief. Op de website van de Meister der Einbandkunst is van elk magazine een ‘Leseprobe’ beschikbaar.
Internationale database MEI (Material Evidence in Incunabula). https://www.cerl.org/resources/mei/main

Papieren bibliotheek: publicaties over boekbanden.

Robert Arpots, “Von ‘anti-Einband’ zu ‘pro-Einband’ – Einbandforschung in der UB Nijmegen”, in: Einband Forschung, Heft 38, April 2016, p.45-53.
Robert Arpots, “Die Einbanddatenbank und die UB Nijmegen: ein Einband von Wilhelm Funck(e)”, in: Quaerendo 41(2011), p.72-78.
Robert Arpots, “Spierinck van Wells Rad”, in: Einband Forschung, Sonderheft, Oktober 2023, p.20-21.
Robert Arpots, “Die Einbände der Brüder vom gemeinsamen Leben in Den Bosch”, in: Einband Forschung, Oktober 2024, p.30-37.
Robert Arpots, “Een Wittenbergse Lutherband”, in: Devotionalia. Periodiek voor verzamelaars van devotionalia, 37(2018), nr.217, p.44-45
Jean-Luc Balle & Jacques Goffin; Elly Cockx-Indestege & Paul Culot (medew.), Wording van een boekband. Brussel: KBR, 1994, 79 p.
Elly Cockx-Indestege, ‘Uit de wereld van de boekband in België. Een figuur in de schaduw: Emma De Roeck’, in: De Gulden Passer, vol.99-1, 2021, p.80-110
Léon Gilissen, La reliure occidentale antérieure à 1400 d’après les manuscrits de la Bibliothèque royale Albert Ier à Bruxelles. Turnhout: Brepols, 1983.- 181 p.-
Hans Kienhorst, Ad Poirters, Book Collections as Archaeological Sites. A Study of Interconnectedness and Meaning in the Historical Library of the Canonesses Regular of Soeterbeeck, Brepols, 2023
Elizabet Nijhoff Asser en Erik. Geleijns (samenstellers): Boekbanden. Bij het afscheid van Rens Top als conservator boekbanden van de KB, Amsterdam-Den Haag, 2022. Diverse auteurs: Robert Arpots, Wytze Fopma, Pau Groenendijk, Jan Storm van Leeuwen, Gijs Wortel, Geert van Daal, Noël Geirnaert, Bettina Heyder, Ludo Vandamme, Benjamin Ebel, Erik Geleijns, Elizabet Nijhoff Asser, Herre de Vries, Daniël Ermens, André Geurts, Karin Scheper, Marja Wilgenkamp.

Over de bandencollecties in de bibliotheek Radboud Universiteit, ook te vinden in de Openbare Bibliotheek:

Jan Storm van Leeuwen m.m.v. Jos. M.M. Hermans, Van kalfsleer tot klatergoud, Nijmegen, 2007.
Jan Storm van Leeuwen, Een boek als prijs voor vlijt, Nijmegen 2008
Jan Storm van Leeuwen, Kunstenaars, ontwerpers en boekbanden, Nijmegen, 2010
Jan Storm van Leeuwen, Banden zonder grenzen. Boekbanden uit Duitsland en Nederland, Nijmegen, 2011.
Jan Storm van Leeuwen, Gedenken in feestkleed. Gedenkboeken 1899-2011, Nijmegen, 2013
Emy Thorissen: ‘Made in Brabant, Bijzondere banden en boeken’, catalogus tentoonstelling in de Universiteitsbibliotheek Tilburg, 5 november 2021 – 21 februari 2022.
Marijn de Valk, e.a., Schadeatlas Bibliotheken, Hulpmiddel bij het uitvoeren van een schade-inventarisatie, Vlaamse Erfgoedbibliotheek, Antwerpen 2014

Hieronder wordt een overzicht gegeven van boeken, catalogi, gidsen en andere publicaties die gewijd zijn aan boekbanden. Het betreft een willekeurige keuze uit het aanbod – op jaar geordend – die is aangedragen door de leden van het Boekbandengenootschap.