De functie conservator Boekbanden van de Koninklijke Bibliotheek verdwijnt

Bericht van de voorzitter – januari 2022.

Half mei 2022 gaat Rens Top, de conservator Boekbanden van de Koninklijke Bibliotheek, met pensioen. Het management van de Koninklijke Bibliotheek heeft besloten deze functie daarna te laten vervallen. Met deze keuze slaat het beleid van de KB een andere richting in. De focus van de KB als nationale bibliotheek ligt nu op digitale collectievorming, waarvoor men nieuwe medewerkers met expertise ter zake nodig heeft.

De KB heeft een fantastische verzameling boekbanden: 16.000 opmerkelijke exemplaren volgens de website. Een kleine zoektocht door de digitale catalogus levert echter niet veel op: zoeken op ‘boekband’ en filteren op ‘object’ geeft weliswaar 6863 boekbanden, maar daarvan zijn er slechts 290 voorzien van een afbeelding of een uitgebreide beschrijving. Zodra de conservator weg is, worden alle andere boekbanden dus fysiek onvindbaar. Deze fysieke toegankelijkheid zal nog verder bemoeilijkt worden door de verhuizing van de collecties naar een depot met een laag zuurstofgehalte op kilometers afstand van de studiezalen. Bovendien wordt er voortaan ook niet meer actief ingezet op het verwerven van nieuwe boekbanden en de vakbibliotheek over boekbanden zal alleen nog via externe tips door de KB worden aangevuld. Hetzelfde geldt overigens voor de internationaal vermaarde Papierhistorische Collecties van de KB, die meer dan 45.000 papiermonsters omvat. De functie van conservator is daar reeds verdwenen. Kortom: de KB beschikt binnenkort niet meer over expertise op het gebied van hun eigen boekbandencollectie  en papiermonstercollecties.

Als bestuur van het Boekbandengenootschap hebben wij in september 2021 het initiatief genomen om een gezamenlijke brief aan de directeur van de KB, mevrouw L.J.B Knibbeler, te sturen om onze zorgen over deze ontwikkeling uit te spreken. Deze brief is mede ondertekend door elf papier- en boekminnende verenigingen en stichtingen. In vervolg op deze brief is een Zoomgesprek gehouden op 6 december 2021 met vertegenwoordigers van de verenigingen en met drie vertegenwoordigers van de KB. In dit gesprek zijn de vele samenwerkingsverbanden tussen KB en de verschillende verenigingen uit het verleden gememoreerd en de wensen van de verenigingen geuit ten aanzien van de samenwerking in de toekomst. Een verslag van dit gesprek vindt u via onderstaande link.

Ondanks de grote meningsverschillen willen beide partijen in gesprek blijven om voor ieder het beste uit deze moeilijk te bevatten situatie te halen. Boekbandensalons zoals we die organiseerden in het verleden, zullen helaas niet meer mogelijk zijn, maar alleen nog voor een zeer beperkt aantal deelnemers. Hulp bij het vinden van bepaalde boekbanden in de collectie, zal de komende jaren een groot probleem worden. De toekomst van de wrijfselarchieven en van de handstempelcollecties staat op het spel. Verder zal het secretariaat van het Bandengenootschap na 38 jaar de KB verlaten. Toch wil de KB op een aantal gebieden met ons blijven samenwerken. Hoe dat eruit zal gaan zien, is het onderwerp van de vervolggesprekken. Het eerstvolgende zal plaatsvinden op 8 maart a.s. en is via Zoom te volgen.

Uw reacties of vragen over dit bericht kunt u sturen naar: info@boekbandengenootschap.nl.