Verslag minisymposium “Bijzondere gewone archiefbanden”
Nadat in 2009 het Brugse Stadsarchief was bezocht, besteedde het Boekbandengenootschap op 12 november 2012 in een middagsymposium voor de tweede maal aandacht aan archiefbanden “Bijzondere gewone archiefbanden: constructie en gebruik”. Locatie van deze conferentie was het Stads Archief Amsterdam. Maar liefst 72 personen – 19 leden en 53 niet-leden (vooral restauratoren) – hadden zich aangemeld. Deze grote belangstelling maakte de conferentie tot één van de meest succesvolle die het genootschap tot nu toe heeft georganiseerd. De voorbereiding van het minisymposium lag in handen van Wineke Meeuws en Marijn de Valk. Het dagvoorzitterschap werd waargenomen door André Geurts, bestuurslid van het Belgisch-Nederlands Boekbandengenootschap.
De deelnemers verzamelden zich in de Filmzaal van het Stadsarchief. Na een welkomstwoord van Marens Engelhard, directeur van het Stadsarchief Amsterdam, hield Wineke Meeuws de eerste voordracht. Deze presentatie was bedoeld als een introductie op het minisymposium. Ze stelde in haar betoog de term ‘archiefband’ ter discussie. Marijn de Valk vertelde vervolgens over haar onderzoek van de perkamenten banden in het Amsterdamse burgemeestersarchief en betrok daar ook haar bandenonderzoek in het Zeeuws Archief te Middelburg bij. Hierna was er gelegenheid om in de Studiezaal Originelen een grote hoeveelheid ingebonden archivalia te bekijken. Medewerkers van het Stadsarchief en enkele restauratoren waren bereid vragen over de getoonde stukken te beantwoorden.
Na een korte koffie- en theepauze werd in de Filmzaal het lezingenprogramma voortgezet. Elizabet Nijhoff Asser gaf een inkijkje in het restauratieproject van de grootboeken van de Amsterdamse wisselbank. Jochem Kamps presenteerde vervolgens een aantal dilemma’s rond de conservering en restauratie van het omvangrijke Amsterdams Notarieel Archief. De laatste lezing was gewijd aan door waterschade aangetaste negentiende-eeuwse archivalia in het Regionaal Historisch Centrum Zuidoost-Utrecht in Wijk bij Duurstede. Hilde Schalkx en Maaike Heemskerk vertelden over hun ervaringen met de conservering van deze stukken.
Het slotwoord van het minisymposium was voor Jan Storm van Leeuwen, bestuurslid en oud-voorzitter van het Belgisch-Nederlands Boekbandengenootschap. Hij dankte de inleiders, de organisatoren, de medewerkers van het Stadsarchief Amsterdam (waaronder met name Janien Kemp en Christina Duran) en het publiek. Hij reikte enkele attenties uit en riep belangstellenden op een lidmaatschap van het Boekbandengenootschap te overwegen. Tenslotte maakte hij er melding van dat het de bedoeling lag om in een tijdschrift en/of op een website een verslag van het minisymposium te publiceren.
Tijdens gesprekken over de verslaglegging van de lezingen, gaf Wim van Dongen de volgende tip: zet de powerpoints van de lezingen integraal met de aantekeningen van de presentator op de website. Zo gezegd, zo gedaan. De grote hoeveelheid kennis over de archiefband door restauratoren met weinig tijd verzameld, is hiermee voor iedereen toegankelijk geworden. De vele illustraties van prachtige en gewone archiefbanden verlevendigen het onderwerp tot een intrigerend geheel.
Presentaties:
- Boekbanden in het Stadsarchief Amsterdam – Wineke Meeuws
- Restauratie van de Wisselbank Grootboeken van het Stadsarchief Amsterdam – Elizabet Nijhoff Asser
- Dilemma’s ten aanzien van de conservering en restauratie van het Amsterdams Notarieel Archief – Jochem Kamps & Cristina Duran
- Watersnood in Wijk bij Duurstede, een kijkje in de negentiende-eeuwse archiefband – Hilde Schalkx & Maaike Heemskerk